Chcesz się sądzić, to musisz zapłacić. Taka jest ogólna zasada. Ile trzeba zapłacić? Czy istnieje możliwość, aby nie płacić? Czy koszty zostaną zwrócone? Na te i inne pytania odpowiedź znajduje się poniżej. Zapraszam do lektury.
fot. domena publiczna
Co to są koszty procesu?
Generalnie, do kosztów procesu zalicza się koszty sądowe (np. opłaty sądowe, wpłacone zaliczki, wydatki poniesione przez Skarb Państwa) oraz uzasadnione wydatki poniesione przez strony (np. koszty dojazdów czy wynagrodzenie pełnomocnika bądź obrońcy).
Ile wynoszą koszty procesu?
To zależy od danej sprawy.
W przypadku opłat sądowych, ich stawki określone są w poszczególnych ustawach. Dla przykładu, w sprawach cywilnych o roszczenia majątkowe co do zasady jest to 5% wartości przedmiotu sporu (sprawy). Oczywiście od tej zasady jest całe mnóstwo wyjątków. Wśród opłat sądowych można wyróżnić opłaty stałe (jak sama nazwa wskazuje, ich wysokość jest zawsze taka sama) oraz stosunkowe (są one zależne od wartości przedmiotu sprawy, tak jak wspomniane wyżej 5%). Nie wchodząc w szczegóły, wysokość opłat sądowych w postępowaniu cywilnym może wynieść od 30 zł do 100.000 zł. Równie kosztowne może być postępowanie przed sądami administracyjnymi, gdzie wysokość opłat sądowych mieści się w zakresie od 100 zł do 100.000 zł. W porównaniu do powyższych przykładów, opłaty sądowe w sprawach karnych i wykroczeniowych można uznać za symboliczne, w większości przypadków nie przekraczają one bowiem 150 zł (opłaty mogą jednak znacząco wzrosnąć w przypadku skazania / ukarania).
Jeśli chodzi o pozostałe koszty, to przed wytoczeniem sprawy można je przewidzieć jedynie orientacyjnie. Dopiero w trakcie procesu okazuje się czy przeciwnik będzie reprezentowany przez fachowego pełnomocnika, ile otrzyma biegły za sporządzenie opinii, ile razy trzeba będzie dojechać na rozprawę, etc.
Kiedy trzeba zapłacić?
Co do zasady, sąd nie nada biegu sprawie, jeżeli nie zostanie uiszczona należna opłata. Oznacza to, że w chwili składania pisma w sądzie opłata powinna być już uiszczona.
Co to są koszty zastępstwa procesowego i ile one wynoszą?
Jest to koszt wynagrodzenia pełnomocnika lub obrońcy. Wysokość wynagrodzenia zależy od indywidualnych ustaleń adwokata z klientem.
Czy istnieje możliwość, aby nie płacić?
W przypadku opłat sądowych, ustawodawca przewidział możliwość zwolnienia od kosztów sądowych. Dotyczy to sytuacji, gdy dana osoba nie jest w stanie ich ponieść bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Mówiąc prościej, trzeba przekonać sąd, że nie stać nas na uiszczenie należnej opłaty.
Natomiast w przypadku kosztów zastępstwa procesowego, sprawa nie jest taka prosta. Jeżeli chcesz mieć pełnomocnika lub obrońcę z wyboru, to musisz zapłacić umówioną kwotę, wszak nikt nie będzie chciał pracować dla Ciebie za darmo. Jeżeli jednak szkoda Ci pieniędzy, to możesz złożyć do sądu wniosek o ustanowienie pełnomocnika (obrońcy) z urzędu i modlić się, aby sąd wyznaczył takiego prawnika, który dobrze poprowadzi Twoją sprawę. Oczywiście nie chodzi tutaj o to, że pełnomocnik (obrońca) z urzędu jest gorszy niż ten z wyboru, ale o to, że np. adwokat, który z wyboru zajmuje się wyłącznie sprawami karnymi, może zostać wyznaczony z urzędu do skomplikowanej sprawy cywilnej, a więc dotyczącej materii, w której niekoniecznie dobrze się czuje.
Czy koszty zostaną mi po procesie zwrócone?
To zależy przede wszystkim od wyniku sprawy. W przypadku spraw cywilnych istnieje ogólna zasada, że strona przegrywająca zwraca koszty przeciwnikowi (na jego żądanie). Co jednak zrobić w sytuacji, gdy żadna ze stron nie odniosła całkowitego zwycięstwa? Wtedy sąd rozdzieli koszty proporcjonalnie do stopnia wygranej. Podobnie wygląda sytuacja w postępowaniu przed sądami administracyjnymi, tam jednak stosunkowe rozdzielenie kosztów jest raczej wyjątkiem niż regułą.
Trochę inaczej wygląda to w sprawach karnych, gdyż w pewnych sytuacjach - nawet pomimo korzystnego wyniku sprawy - daną stronę można obciążyć kosztami postępowania.
Co to są koszty zastępstwa procesowego i ile one wynoszą?
Jest to koszt wynagrodzenia pełnomocnika lub obrońcy. Wysokość wynagrodzenia zależy od indywidualnych ustaleń adwokata z klientem.
Czy istnieje możliwość, aby nie płacić?
W przypadku opłat sądowych, ustawodawca przewidział możliwość zwolnienia od kosztów sądowych. Dotyczy to sytuacji, gdy dana osoba nie jest w stanie ich ponieść bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Mówiąc prościej, trzeba przekonać sąd, że nie stać nas na uiszczenie należnej opłaty.
Natomiast w przypadku kosztów zastępstwa procesowego, sprawa nie jest taka prosta. Jeżeli chcesz mieć pełnomocnika lub obrońcę z wyboru, to musisz zapłacić umówioną kwotę, wszak nikt nie będzie chciał pracować dla Ciebie za darmo. Jeżeli jednak szkoda Ci pieniędzy, to możesz złożyć do sądu wniosek o ustanowienie pełnomocnika (obrońcy) z urzędu i modlić się, aby sąd wyznaczył takiego prawnika, który dobrze poprowadzi Twoją sprawę. Oczywiście nie chodzi tutaj o to, że pełnomocnik (obrońca) z urzędu jest gorszy niż ten z wyboru, ale o to, że np. adwokat, który z wyboru zajmuje się wyłącznie sprawami karnymi, może zostać wyznaczony z urzędu do skomplikowanej sprawy cywilnej, a więc dotyczącej materii, w której niekoniecznie dobrze się czuje.
Czy koszty zostaną mi po procesie zwrócone?
To zależy przede wszystkim od wyniku sprawy. W przypadku spraw cywilnych istnieje ogólna zasada, że strona przegrywająca zwraca koszty przeciwnikowi (na jego żądanie). Co jednak zrobić w sytuacji, gdy żadna ze stron nie odniosła całkowitego zwycięstwa? Wtedy sąd rozdzieli koszty proporcjonalnie do stopnia wygranej. Podobnie wygląda sytuacja w postępowaniu przed sądami administracyjnymi, tam jednak stosunkowe rozdzielenie kosztów jest raczej wyjątkiem niż regułą.
Trochę inaczej wygląda to w sprawach karnych, gdyż w pewnych sytuacjach - nawet pomimo korzystnego wyniku sprawy - daną stronę można obciążyć kosztami postępowania.
